Hokus-pokus, czary-mary, niech się spełnią andrzejkowe czary
W listopadową ciemną noc
swój los wywróżę sobie,
bo wróżby dziwną mają moc…
Andrzejki – wieczór wróżb odprawianych w nocy z 29 na 30 listopada, w wigilię świętego Andrzeja, patrona Szkocji, Grecji i Rosji. Pierwsza polska wzmianka literacka o nim pojawiła się w 1557 roku za sprawą Marcina Bielskiego.
Dzień ten przypada na końcu lub na początku roku liturgicznego. Andrzejki są specjalną okazją do zorganizowania ostatnich hucznych zabaw przed rozpoczynającym się adwentem.
W Szkocji obchodzony 30 listopada dzień świętego Andrzeja jest świętem narodowym.
Kiedyś wróżby andrzejkowe miały charakter wyłącznie matrymonialny i przeznaczone były tylko dla niezamężnych dziewcząt (męskim odpowiednikiem andrzejek były katarzynki). Początkowo andrzejki traktowano bardzo poważnie, a wróżby odprawiano tylko indywidualnie, w odosobnieniu; w czasach późniejszych przybrały formę zbiorową, organizowaną w grupach rówieśniczych panien na wydaniu, zaś współcześnie przekształciły się w niezobowiązującą zabawę gromadzącą młodzież obojga płci.
Pochodzenie andrzejkowych wróżb matrymonialnych nie jest do końca znane – niektórzy autorzy wskazują na starożytną Grecję, podkreślając podobieństwo źródłosłowu imienia Andrzej (Andreas) i greckich słów aner, andros oznaczających męża, mężczyznę; inni odwołują się do kultu starogermańskiego boga Frejra, dawcy bogactw, bóstwa miłości i płodności.
W naszym przedszkolu co roku podtrzymujemy tradycje związane z „Andrzejkami”. Temu wydarzeniu w tym roku towarzyszyły zabawy sensoryczne i wróżby andrzejkowe. Wszystko to odbywało się w rytm tańców i śpiewów. Przedszkolaki z uśmiechem na twarzy chętnie brały udział w magicznym rytuale andrzejkowym.
Dzień ten dostarczył przedszkolakom wielu przeżyć i emocji, a przede wszystkim stał się okazją do rozbudzenia dziecięcej ciekawości oraz chęci poznawania naszej ludowej tradycji.
